Muziek maakt men door de vijf basiselementen te gebruiken. Door een juiste combinatie van de elementen maakt men een aangename combinatie van geluid: muziek. Vrijwel alle muziek maakt gebruik van elk van de vijf elementen, echter zijn sommige belangrijker dan andere elementen. De basis elementen van muziek zijn:
- Ritme
- Toonhoogte
- Melodie
- Harmonie
- Klankkleur
Om de opbouw van muziek beter te begrijpen zal elk element hieronder nader beschreven worden.
Ritme is het basiselement van muziek. Ritme bestaat uit de verandering in de tijd en de opeenvolging van klanken. Belangrijk hierbij is dat er een hoorbare structuur ontstaat, een beleving van de tel, wat het geluid dansbaar maakt. De snelheid van de tel maakt de muziek langzaam of juist snel. De tel is van groot belang, zelfs als het geluid van de muziek zich niet herhaalt maar er wel een tel aanwezig is ontstaat ritme. Over het algemeen is er een cyclus in de tellen welke we een maatsoort noemen.
Het tweede element van muziek is de toonhoogte van de klank. Verschillende culturen hebben verschillende systemen ontwikkeld met betrekking tot de toonhoogte van de klank. Vaak met een harmonische voorkeur, octaaf verdeling of toonladder. De toonhoogte beïnvloed veelal de sfeer van de muziek.
Het derde e
lement van muziek is de melodie. Melodie is een combinatie van toonhoogtes, welke in combinatie met het ritme een bepaalde gestalte geeft aan de muziek. De melodie heeft vaak een bepaald karakter en loopt niet door de gehele muziek, zoals het ritme dat over het algemeen wel doet.
Het vierde element van muziek is de harmonie. Harmonie is een samenklank van verschillende klanken een toonhoogtes. In Europa is de harmonieleer ontstaan in de klassieke muziek. Deze beschrijft een zinvolle opeenvolging van akkoorden. Wereldwijd bestaan er verschillende muziektradities, zoals bijvoorbeeld de Gamelan uit Indonesische en Hindoestaanse tradities. Deze kennen echter geen akkoorden maar enkel samenklanken.
Het vijfde element van muziek is de klankkleur. De klankkleur wordt bepaald door de samenstelling van het boventonenspectrum. In Afrikaanse en Aziatische muziek zijn deze boventonen vaak belangrijker dan in het westen, waar men meer waarde hecht aan de ondertonen. De klankkleur kan zowel door het gebruik van verschillende muziekinstrumenten als door het gebruik van verschillende klanken op het zelfde instrument worden bepaald.
Kijk op de musicologie website voor een zeer diepgaande omschrijving over de elementen van muziek.