De voedsel voorziening tijdens de eerste wereldoorlog

  • sofie 

Tekorten

Dat het minder gesteld was met de voedsel voorziening in Nederland tijdens de eerste wereldoorlog zou u zich wel kunnen voorstellen. Er was een tekort aan voedingsmiddelen, grondstoffen en brandstoffen, het had ingrijpende gevolgen. In 1916 besloot de regering levensmiddelen via een bonnen systeem te distribueren. Ook werden er alternatieven bedacht door eetgewoonten aan te passen.

Zelfvoorziening

Vele Nederlanders vielen terug op zelfvoorziening, zo maakte de siertuin plaats voor een moestuin en werden alle mogelijke stukjes recreatieve grond en volkstuintjes omgezet in akkers voor landbouw producten. Er werden vele praktische tips gegeven door te publiceren in kranten en ook op kleine schaal informatie boekjes te verdelen eveneens werden speciale oorlogskookboeken uitgegeven. Toen hadden we nog geen internet en sociale media dus de communicatie verliep trager, op papier, radio of mondeling.

De regering

De Nederlandse regering trof diverse maatregelen, zo werden de grote hoeveelheden geëxporteerde producten naar Duitsland aan banden gelegd. Al was dat zeer moeilijk, in de herfst 1915 werden de tekorten alsmaar groter, mede doordat de Duitsers alle het mogelijke deden om massa`s goederen naar Duitsland te vervoeren. De Nederlandse regering heeft via internationale akkoorden geprobeerd de voedsel voorziening weer opgang te brengen maar de Duitsers gaven geen thuis. Ook stelde de regering rantsoenen in, vlees, kaas, brood, melk, boter, tarwe stonden op de rantsoenlijst.

Winter 1916/1917

In de winter van 1916/1917 werd de situatie rond de voedselvoorziening steeds erger. Gierige handelaren verkochten hun hoe dan ook opgebouwde voorraad tegen woeker prijzen. Omvangrijke zwarte markten maakten het voor de bevolking onmogelijk tegen normale prijzen levensmiddelen te kopen en de levensomstandigheden werden bijna onmogelijk. Er werd honger geleden doordat ook rantsoenen werden gehalveerd of nog verder werden geminimaliseerd. De rijkere Nederlanders deden zich te goed aan de dure producten, konden bijvoorbeeld ook gerenommeerde kinder kleding kopen wat nu vele Nederlanders kopen in de Kids Brand Store maar de gewone man viel terug op het al gelimiteerde regeringssysteem en zelfvoorziening. Opgemerkt moet worden dat de kwaliteit van het voedsel achteruit ging, zo werd melk werd met water verdund en er ontbraken essentiële ingrediënten in bijvoorbeeld brood. Ook werd er gerommeld en gemanipuleerd. Je zou heden den daags dit ook van sommige producten en merken denken.

Verbetering

Na een harde 1918 waarin de voedselvoorziening in de eerste wereldoorlog niet wilde verbeteren volgde er In 1919 langzaam weer een verbetering in de situatie en namen de voedsel, brandstof en grondstof voorraden weer toe. In 1920 was er een minimal gestabiliseerd patroon te zien in de consumptie markt voor de Nederlandse bevolking. De eerste wereldoorlog heeft zeker wel een stempel gedrukt op de diverse levens standaarden en dit was te merken na de oorlog. De kloof tussen arm en rijk was duidelijk te zien en onderlinge verschillen van de zwaarst getroffen gebieden per provincie was noemenswaardig. De eerste wereldoorlog heeft een belangrijke verandering in voedingspatroon, denkwijze, en creativiteit van de Nederlander op gang gebracht.